“Er zijn ziekten die niet kunnen worden overwonnen zonder een operatie. Ik kan dit niet ontkennen, ook al verafschuw ik het mes”
(Albert Einstein in 1936)

Een zeldzame brief, met de hand geschreven en ondertekend door de beroemde joodse natuurkundige Albert Einstein, die de wereldmachten aanspoort om harder op te treden tegen nazi-Duitsland, wordt geveild in het Kedem Auction House in Jeruzalem.

De brief, gericht aan de Deense journaliste Karen Stampe Bendix en gedateerd 1936, werd geschreven toen de dreiging van nazi-Duitsland voor de Europese joden steeds duidelijker werd en in samenhang met het escalerende politieke extremisme van Adolf Hitler.

Ondanks zijn pacifistische wereldbeeld drong Einstein er in de brief op aan dat er onder de heersende omstandigheden geen andere keuze is dan Duitsland te confronteren en zelfs het initiatief daartoe te nemen.

In een opvallend uitgesproken verzet tegen de verzoenende houding van de machten van de vrije wereld, schreef Einstein:

“Het was het beste geweest om al drie jaar geleden in te grijpen. Er zijn ziekten die niet kunnen worden overwonnen zonder een operatie. Ik kan dit niet ontkennen, ook al verafschuw ik het mes. Het meest betreurenswaardig is de zwakke houding van Engeland, voor zover het inderdaad het begin van de oorlog uitstelt, maar het zeker niet kan voorkomen.”

De joodse natuurkundige smeekte de Deense journalist om troost te zoeken in haar eigen situatie, met het argument dat Denemarken “niet wordt bedreigd door de naderende turbulentie”, en beloofde haar dat “zelfs als het economisch moeilijk is, er toch vreemde troost is dat er geen plaats op aarde is verkeert in een betere situatie.”

Die bewering bleek echter onjuist te zijn, aangezien Denemarken in 1940 werd aangevallen en bezet door nazi-troepen.

_Bronnen:

• _{naar een artikel “Letter in which Einstein urged world to attack Nazis up for auction” van 12 mei 2022 op de site van The Times of Israel}